ทำความรู้จัก “โรคเบาหวาน”
ภัยเงียบจากการละเลยสุขภาพตนเอง
โรคเบาหวาน หนึ่งในโรคยอดฮิตที่หลายคนเป็นกันมาก เบาหวานชนิดที่ 2 พบได้ในวัยเด็กจนถึงวัยทำงานแต่มักพบในวัยทำงานและผู้มีภาวะน้ำหนักเกิน ในประเทศไทยเรามักพบผู้ป่วยโรคเบาหวานอยู่ประมาณ 8.9 เปอร์เซ็นต์อของประชากรในประเทศไทยเลยทีเดียว โรคเบาหวานเป็นโรคที่ผู้ป่วยมักมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงผิดปกติ ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของระดับน้ำตาลในเลือด ส่งผลให้ร่างกายของผู้ป่วยไม่สามารถที่จะนำน้ำตาลไปใช้เผาผลาญเป็นพลังงานได้ตามปกติ จึงทำให้ระดับน้ำตาลสูงเพิ่มขึ้นอย่างมาก
อาการที่พบบ่อยในผู้ป่วยโรคเบาหวาน
ปัสสาวะบ่อยทั้งกลางวันและทั้งกลางคืน
หิวบ่อย รับประทานอาหารมากขึ้นแต่น้ำหนักของผู้ป่วยโรคเบาหวานนั้นลดลง
เป็นแผลแล้วหายยาก
มีอาการชาตามปลายมือปลายเท้า เนื่องจากปลายประสาทของผู้ป่วยโรคเบาหวานเสื่อม
อาการผิวแห้ง
ตาพร่าเห็นภาพซ้อน มองไม่ชัดเจน
โรคเบาหวานสามารถแบ่งออกเป็น 4 ชนิด
เบาหวานชนิดนี้เกิดจากการขาดอินซูลินซึ่งเป็นฮอร์โมนที่สร้างจากตับอ่อน โดยอินซูลินจะทำหน้าที่ช่วยนำน้ำตาลไปเข้าสู่เซลล์ต่าง ๆ ของร่างกาย แต่โรคเบาหวานประเภทแรกนั้นตับอ่อนไม่สามารถหลั่งอินซูลินได้ โรคเบาหวานชนิดนี้มักพบในเด็กและผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 40 ปีอีกด้วย
เกิดจากเซลล์ในร่างกายของผู้ป่วยโรคเบาหวานไม่สามารถตอบสนองต่ออินซูลิน ทำให้เกิดภาวะดื้ออินซูลิน ซึ่งภาวะดื้ออินซูลินเป็นภาวะที่เซลล์รตอบสนองต่ออินซูลินได้น้อยมาก เมื่อร่างกายขาดอินซูลินทำให้ร่างกายตอบสนองต่อปฏิกิริยานี้ด้วยการผลิตอินซูลินออกมามากขึ้นทว่าตับอ่อนจึงทำงานหนักมากกว่าเดิมจนไม่สามารถทำงานต่อไปได้ ซึ่งเบาหวานชนิดที่ 2 นี้มักพบในกลุ่มคนวัยทำงานจำนวนมากและผู้เป็นโรคอ้วน
เกิดจากความผิดปกติของต่อมหมวกไต การใช้สเตียรอยด์ หรือการได้รับสารเคมีบางชนิด จนทำให้ตับเสียหายอย่างมาก เช่น โรคตับอ่อนอักเสบ เหล่านี้เป็นต้น
ในสตรีมีครรภ์นี้สามารถเกิดโรคเบาหวานได้เช่นกัน ส่วนใหญ่มักเกิดในสตรีที่ไม่มีประวัติโรคเบาหวานมาก่อน และเมื่อคลอดบุตรออกมาโรคเบาหวานชนิดที่ 4 จะหายไป แต่สตรีมีครรภ์กลุ่มนี้จะมีกลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดโรคเบาหวานได้ซ้ำอีกรอบในอนาคตอีกด้วย
สำหรับปัจจัยเสี่ยงส่วนใหญ่ที่ทำให้เกิดโรคเบาหวาน มีดังต่อไปนี้
- พันธุกรรม หากครอบครัวไหนเคยมีประวัติผู้ป่วยโรคเบาหวานมาก่อนให้สันนิษฐานก่อนว่ารุ่นลูกจะมีโอกาสเป็นเบาหวาน 30 เปอร์เซ็นต์ แต่หากพ่อและแม่เป็นเบาหวาน รุ่นลูกจะมีโอกาสเป็นเบาหวานมากถึง 60 เปอร์เซ็นต์เลยทีเดียว นับว่ารุ่นลูกเสี่ยงสูงมาก
- โรคอ้วน ภาวะน้ำหนักเกินเป็นต้นเหตุร้ายที่สร้างให้เกิดภาวะความดื้อต่ออินซูลินปรากฎตัวออกมามากขึ้น เมื่อร่างกายได้รับคาร์โบไฮเดรต และไขมันมากขึ้น แต่ร่างกายกลับไม่ขยับหรือเคลื่อนไหวส่งผลให้ร่างกายใช้พลังงานน้อยลง ซึ่งโรคอ้วนนี้ยังเป็นผู้ร้ายที่ก่อให้เกิดอีกหลายๆ โรคตามมา
- ความดันโลหิตสูง ผู้ป่วยโรคเบาหวานจะมีความดันโลหิตสูงตามไปด้วย สาเหตุหลักมาจากความผิดปกติของไต และมีตะกรันแน่นที่หลอดเลือดทำให้หลอดเลือดเกิดความต้านมากขึ้นส่งผลให้หัวใจสูบฉีดเลือดแรงกว่าเดิม และความดันโลหิตจะสูงขึ้นตามมาด้วย
- สตรีคลอดบุตรเกิน 4 กิโลกรัม หนึ่งในสัญญาณเตือนว่ามารดามีระดับน้ำตาลในเลือดสูง เมื่อทารกได้รับน้ำตาลมากส่งผลให้น้ำหนักมากตามมาด้วย และมารดาจะมีโอกาสเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคเบาหวานในอนาคต
- อายุเพิ่มมากขึ้น เมื่ออายุเพิ่มมากขึ้นจึงเป็นสัญญาณว่าร่างกายจะมีภาววะความดื้ออินซูลินเพิ่มมากขึ้น โดยกลุ่มคนที่มีช่วงอายุระหว่าง 35 ปีขึ้นไป ควรพบแพทย์เพื่อตรวจเช็กร่างกายและตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดอีกด้วย
โรคเบาหวานชนิดที่ 2 นั้นสามารถป้องกันได้จากการปรับพฤตจิกรรมเปลี่ยนการดำเนินวิถีชีวิตให้เหมาะสมต่อร่างกายของตนเอง ผ่านการเลือกรับประทานอาหาร ควบคุมน้ำหนัก และเน้นการออกกำลังกายเป็นประจำทุกวัน
นอกจากนี้ควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่แต่หลีกเลี่ยงการรับประทานคาร์โบไฮเดรตและ ไขมันปริมาณมาก รวมทั้งเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน และ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด เพียงเท่านี้คุณก็สามารถสร้างเกราะป้องกันภัยเงียบจากโรคเบาหวานได้แล้ว